ĐIỀU TRỊ THÀNH CÔNG TRƯỜNG HỢP ĐAU BỤNG CẤP HIẾM GẶP DO BÓC TÁCH ĐỘNG MẠCH MẠC TREO TRÀNG TRÊN ĐƠN ĐỘC

Bệnh viện Nhân dân Gia Định vừa điều trị can thiệp nội mạch cấp cứu thành công một trường hợp bị đau bụng cấp do bóc tách động mạch mạc treo tràng trên rất hiếm gặp, đe dọa hoại tử ruột lan rộng. Bằng kỹ thuật chuyên sâu, các chuyên gia đã nhanh chóng chẩn đoán để can thiệp nội mạch kịp thời, chính xác giúp người bệnh tránh khỏi nguy cơ cắt ruột và tử vong.

Đầu tháng 2 năm 2025, anh Đ.T.L, sinh năm 1975, ngụ huyện Lâm Hà, tỉnh Lâm Đồng đến khám bệnh tại một bệnh viện tư nhân ở quận Tân Bình, TP.HCM. Ở đây, anh L. bị đau bụng dữ dội, tiêu ra máu, gần như bất tỉnh. Sau khi được thăm khám và chụp cắt lớp vi tính ở bụng, anh L. được chẩn đoán bị bóc tách động mạch mạc treo tràng trên đơn độc, gây tắc động mạch nuôi ruột một đoạn dài trên 100 mm. Tình trạng này dẫn đến thiếu máu ruột nghiêm trọng, diễn tiến hoại tử ruột non nếu không được xử lý kịp thời. Do mức độ phức tạp và lan rộng tổn thương vượt quá khả năng can thiệp tại chỗ, anh L. được hội chẩn khẩn cấp với ekip can thiệp nội mạch của Bệnh viện Nhân dân Gia Định. Lập tức, các bác sĩ quyết định chuyển anh L. đến khoa Cấp cứu, Bệnh viện Nhân dân Gia Định để tiếp tục được điều trị chuyên sâu.

Hình ảnh chụp cắt lớp vi tính bụng chậu có tiêm thuốc cản quang: Phát hiện bóc tách và tắc mạch mạc treo trên đoạn dài trên 100mm, gây thiếu máu quai ruột vùng hông trái (mũi tên vàng)

Ngay khi được tiếp nhận, anh L. được hội chẩn liên chuyên khoa giữa các chuyên gia Xquang can thiệp, Ngoại tiêu hoá, Hồi sức tim mạch và Gây mê hồi sức. Dựa trên bệnh cảnh lâm sàng, hình ảnh học và kinh nghiệm xử trí cấp cứu các bệnh lý mạch máu ruột, các bác sĩ đã đưa ra phương án tối ưu để điều trị cho anh L. là can thiệp đặt stent vào vị trí bóc tách để tái thông hoàn toàn động mạch mạc treo tràng trên, ngăn chặn nhanh chóng diễn tiến thiếu máu và hoại tử ruột.

Hình ảnh chụp và can thiệp đặt stent động mạch mạc treo tràng trên: Trước can thiệp bóc tách gần gốc xuất phát, tạo huyết khối gây hẹp lòng và tắc vài nhánh nuôi ruột (hình trái); sau can thiệp đặt stent động mạch mạc treo tái thông hoàn toàn mạch mạc treo, cải thiện tưới máu ruột (hình phải)

Bác sĩ Lê Anh Huy, khoa Tim mạch can thiệp – DSA, bác sĩ điều trị chính cho anh L. chia sẻ: “Sau khi can thiệp đặt stent, anh L. được các bác sĩ khoa Ngoại tiêu hoá và Hồi sức tim mạch theo dõi rất cẩn thận để tiến hành cắt đoạn ruột hoại tử kịp thời nếu can thiệp nội mạch không thể đạt hiệu quả tối ưu. Tuy nhiên, dưới hướng dẫn của hệ thống chụp mạch số hóa xóa nền (DSA), các bác sĩ đã đặt stent thành công một đoạn động mạch bị bóc tách dài hơn 100 mm, giúp cải thiện đáng kể lưu thông máu đến ruột. Rất may, quá trình can thiệp đặt stent cho anh L. diễn ra thuận lợi, hiệu quả đạt được gần như tối ưu”.

Bác sĩ Lê Anh Huy, khoa Tim mạch can thiệp – DSA điều trị cho anh L.

Ngay sau khi đặt stent thành công, anh L. bớt đau bụng và tiếp tục được theo dõi tích cực tại khoa Hồi sức tim mạch. Anh được cho uống thuốc chống đông máu để ngăn ngừa huyết khối tái phát cũng như đảm bảo chức năng stent thông suốt. Trong những ngày đầu, anh L. nhịn ăn hoàn toàn để theo dõi tình trạng ruột, được cung cấp dinh dưỡng qua đường tĩnh mạch. Sau gần 1 tuần điều trị, anh L. đã ăn uống bình thường, không còn đau bụng, tiêu ra máu. Điều trị thành công ca bệnh này thể hiện hiệu quả phối hợp liên viện của hệ thống y tế tại TP.HCM, đặc biệt là kinh nghiệm phối hợp liên chuyên khoa trong các tình huống cấp cứu mạch máu tạng và các kỹ thuật can thiệp nội mạch chuyên sâu ở Bệnh viện Nhân dân Gia Định.

TS.BS Nguyễn Đình Luân, Trưởng Đơn vị Xquang can thiệp, Phó khoa Chẩn đoán hình ảnh, Bệnh viện Nhân dân Gia Định cho biết: “Bóc tách động mạch mạc treo tràng trên đơn độc là tình trạng hiếm gặp (với tỉ lệ chỉ 0.06% trong dân số) nhưng rất nguy hiểm, có thể dẫn đến thiếu máu ruột cấp, hoại tử ruột và tử vong nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Bệnh viện Nhân dân Gia Định từng xử trí khoảng 3 – 4 trường hợp tương tự mỗi năm, đa phần từ các bệnh viện khác chuyển đến”.

Khi bị bóc tách động mạch mạc treo tràng trên, người bệnh thường bị đau bụng dữ dội không rõ nguyên nhân, kéo dài nhiều giờ hoặc nhiều ngày, buồn nôn, nôn ói, tiêu chảy hoặc táo bón bất thường và chướng bụng, khó chịu sau ăn. Nếu gặp các triệu chứng này thì người bệnh nên đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và chẩn đoán sớm.