NGƯỜI PHỤ NỮ MẮC BỆNH HIẾM BUDD-CHIARI VÀ HÀNH TRÌNH LÀM MẸ TẠI BỆNH VIỆN NHÂN DÂN GIA ĐỊNH

Sau quá trình điều trị hội chứng Budd-Chiari, căn bệnh hiếm gặp do tắc nghẽn dòng máu ra khỏi gan tại Bệnh viện Nhân dân Gia Định, chị T.T.L.T (sinh năm 1992, quê ở tỉnh Tây Ninh) lập gia đình và mang thai tự nhiên. Đây là thách thức lớn vì thai kỳ có thể làm nặng thêm hội chứng Budd-Chiari, nguy cơ tử vong cho mẹ bầu và biến chứng cho thai nhi rất cao. Tiếp theo đó, hành trình sinh con của chị T. là câu chuyện xúc động về niềm tin, nghị lực và sự đồng hành tận tâm của các y bác sĩ ở Bệnh viện Nhân dân Gia Định. Vượt qua muôn vàn thử thách, chị đã đón con yêu chào đời an toàn trong niềm hạnh phúc vỡ òa của gia đình và tập thể y bác sĩ.

Cách đây 3 năm, năm 2022, chị T.T.L.T nhập viện trong tình trạng ăn uống kém, bí tiểu kéo dài, đau bụng và bụng trướng to. Sau khi đi chữa trị ở nhiều bệnh viện lớn tại TP.HCM nhưng không hiệu quả, chị được giới thiệu đến Bệnh viện Nhân dân Gia Định. Tại đây, các bác sĩ chẩn đoán chị mắc hội chứng Budd-Chiari, một bệnh lý hiếm gặp với tỷ lệ chỉ khoảng 1/100.000 – 1/2,5 triệu dân. Bình thường, sau khi máu đi qua gan, nó chảy ra qua các tĩnh mạch gan và đi vào tĩnh mạch chủ dưới, cuối cùng trở về tim. Trong hội chứng Budd-Chiari, dòng chảy này bị chặn một phần, dẫn đến tình trạng tắc nghẽn tĩnh mạch gan do lượng máu đi vào nhiều hơn máu thoát ra. Gan trở nên sưng to, đau khi chạm vào, đồng thời, sự tắc nghẽn làm cho chất lỏng rò rỉ từ gan vào ổ bụng, gây cổ trướng, một trong những triệu chứng phổ biến nhất của hội chứng Budd-Chiari. Giống như nhiều bệnh gan khác, các triệu chứng của hội chứng Budd-Chiari thường không đặc hiệu, tức là dễ nhầm lẫn với nhiều bệnh lý khác. Để chẩn đoán chính xác, người bệnh cần được làm các xét nghiệm chức năng gan (LFT), kết hợp siêu âm và chụp cắt lớp vi tính (CT). Nhờ chẩn đoán kịp thời, các bác sĩ ở Bệnh viện Nhân dân Gia Định đã can thiệp đặt stent tĩnh mạch và duy trì điều trị kháng đông, giúp bệnh ổn định, cho chị T. cơ hội trở về cuộc sống bình thường và lập gia đình.

Một năm sau, chị T. mang thai tự nhiên. Ngay từ đầu thai kỳ, chị T. được theo dõi sát sao tại Bệnh viện Nhân dân Gia Định, dưới sự phối hợp chặt chẽ giữa khoa Tim mạch can thiệp và khoa Sản thường. Các bác sĩ điều chỉnh thuốc kháng đông theo từng giai đoạn, theo dõi sự phát triển của thai qua siêu âm, Doppler mạch máu và các xét nghiệm định kỳ.

Đến tuần thai 38, khi phát hiện tình trạng thai chậm tăng trưởng và giảm máu nuôi, các bác sĩ nhanh chóng hội chẩn, ngưng kháng đông kịp thời để tiến hành phẫu thuật bắt con. Nhờ sự phối hợp đồng bộ của các chuyên khoa: Sản thường, Tim mạch can thiệp, Gây mê hồi sức và Bệnh lý sơ sinh, ca phẫu thuật đã diễn ra thuận lợi, an toàn. Ngay sau sinh, chị T. được tái khởi động kháng đông sớm để ngăn ngừa huyết khối và tắc stent.

BS.CKII Ngô Minh Hưng, Trưởng khoa Sản thường, Bệnh viện Nhân dân Gia Định, bác sĩ trực tiếp phẫu thuật cho chị T. chia sẻ: “Đây là một trường hợp rất hiếm gặp. Thai kỳ vốn là yếu tố nguy cơ khởi phát Budd-Chiari do tình trạng tăng đông sinh lý. Ở phụ nữ đã mắc bệnh, việc mang thai làm nặng thêm bệnh, nguy cơ tử vong cao nếu chưa điều trị ổn định. Tỷ lệ có thai và sinh sống thành công rất thấp, chỉ khoảng 20% – 30% phụ nữ Budd-Chiari mạn có thể sinh con, hầu hết đều phải dùng kháng đông trong thai kỳ. Thai cũng dễ gặp biến chứng như sẩy thai, thai chết lưu hoặc thai chậm tăng trưởng trong tử cung”.

Theo BS.CKII Ngô Minh Hưng, phụ nữ mắc hội chứng Budd-Chiari chỉ nên mang thai khi bệnh đã được kiểm soát ổn định (sau nong, đặt stent, dùng kháng đông dự phòng). Khi phát hiện có thai, cần:

• Khám và hội chẩn đa chuyên khoa (Sản – Tim mạch – Huyết học).

• Đánh giá chức năng gan, thận, đông máu và siêu âm kiểm tra stent.

• Chuyển đổi kháng đông sang heparin TLPT thấp (LMWH) – an toàn trong thai kỳ.

• Theo dõi sát bằng siêu âm hình thái, Doppler mạch máu và xét nghiệm định kỳ.

• Ngưng kháng đông đúng thời điểm trước sinh để giảm nguy cơ chảy máu, đồng thời khởi động lại sớm sau sinh để tránh huyết khối.

Chứng kiến con gái “vượt cạn” thành công, bà B.T.R, mẹ của sản phụ T. nghẹn ngào chia sẻ: “Ngày con tôi được chẩn đoán bệnh, cả gia đình tưởng chừng như mất hết hy vọng. May mắn thay, các bác sĩ ở Bệnh viện Nhân dân Gia Định đã cứu chữa và theo sát từng bước. Hôm nay, được bồng cháu ngoại trên tay, tôi vô cùng biết ơn tập thể y bác sĩ đã mang lại phép màu này cho gia đình chúng tôi”.

Trường hợp thành công của chị T.T.L.T không chỉ mang lại niềm hạnh phúc lớn lao cho gia đình mà còn khẳng định năng lực phối hợp đa chuyên khoa cùng sự tận tâm, trách nhiệm của đội ngũ y bác sĩ ở Bệnh viện Nhân dân Gia Định trong hành trình bảo vệ sự sống cho cả mẹ và con. Đây cũng là nguồn động viên quý giá, tiếp thêm hy vọng cho những người mắc bệnh hiếm trên con đường tìm kiếm cơ hội được làm cha mẹ.