Đục thủy tinh thể

Đục thủy tinh thể

• 09/09/2025
• Phạm Khánh Nhật

Đục thủy tinh thể (cườm đá, cườm khô) là căn bệnh thường gặp ở người lớn tuổi. Thủy tinh thể là một dạng thấu kính trong suốt, hai mặt lồi. Thủy tinh thể là thành phần quan trọng giúp cho ánh sáng đi qua, giúp các tia sáng hội tụ đúng vào võng mạc.

Công suất hội tụ của thể thủy tinh có vai trò quan trọng đối với hệ thống khúc xạ, giúp tiêu điểm ảnh hội tụ đúng trên võng mạc khi nhìn xa. Khả năng thay đổi độ dày của thể thuỷ tinh gọi là sự điều tiết có tác dụng giúp mắt nhìn rõ những vật ở gần.

Khi tình trạng trong suốt này mất đi, thể thuỷ tinh sẽ chuyển màu mờ đục và ánh sáng rất khó đi qua. Bệnh nhân bị suy giảm thị lực, tầm nhìn mờ và thậm chí có thể gây mù loà.

Theo WHO, trên thế giới hiện nay có khoảng 18 triệu người bị mù hai mắt do đục thủy tinh thể. Tại Việt Nam, mù do đục thể thuỷ tinh chiếm 66,1% các nguyên nhân gây mù hai mắt ở độ tuổi sau 50.

Dấu hiệu nhận biết bệnh đục thủy tinh thể?

Bệnh đục thủy tinh thể tiến triển âm thầm, nhưng có thể được phát hiện qua các dấu hiệu bất thường dưới đây:

• Nhìn mờ, hình ảnh không rõ nét: Người bệnh cảm thấy hình ảnh trở nên mờ nhòe, không còn rõ ràng như trước.
• Nhìn như có màng sương che trước mắt: Mắt như bị phủ một lớp sương mờ, khiến việc quan sát trở nên khó khăn.
• Nhìn cảnh vật bị ám vàng, màu sắc trở nên nhạt nhòa: Đục thủy tinh thể thường khiến màu sắc bị nhạt dần, cảnh vật bị ám vàng, làm mất đi độ chân thực.
• Nhạy cảm với ánh sáng, lóa mắt, nhìn đôi: Người bệnh dễ bị chói lóa khi tiếp xúc với ánh sáng mạnh, hoặc có thể nhìn đôi, khiến việc sinh hoạt và lái xe gặp khó khăn.

Tuy nhiên, các triệu chứng này cũng có thể xuất hiện ở nhiều bệnh lý mắt khác như các tật khúc xạ, thoái hóa điểm vàng, tăng nhãn áp hoặc viêm màng bồ đào,… Chính vì thế, việc nhầm lẫn và bỏ qua các dấu hiệu ban đầu là rất dễ xảy ra, khiến bệnh nhân bỏ lỡ thời điểm điều trị vàng. Điều này có thể khiến bệnh đục thủy tiến triển nặng và có nguy cơ gây biến chứng không mong muốn.

Do đó, nếu bạn hoặc người thân gặp bất kỳ triệu chứng nào ở trên, hãy nhanh chóng đi khám mắt chuyên sâu để được bác sĩ nhãn khoa chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Đục thủy tinh thể có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:

Lão hóa: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Khi tuổi tác tăng lên, các protein trong thủy tinh thể bắt đầu kết tụ lại, làm thủy tinh thể mất đi độ trong suốt, gây ra hiện tượng đục thủy tinh thể.

Tiểu đường: Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC), có hơn 32% người trên 45 tuổi mắc đục thủy tinh thể do biến chứng của bệnh tiểu đường. Bệnh tiểu đường là bệnh viêm mãn tính, gây ra sự tổn hại lâu dài cho các mô trong cơ thể, bao gồm cả thủy tinh thể. Đục thủy tinh thể ở người tiểu đường có thể tiến triển nhanh hơn và nghiêm trọng hơn, thậm chí dẫn đến mù lòa nếu không được điều trị kịp thời.

Chấn thương mắt: Những tác động vật lý mạnh lên mắt có thể gây tổn thương thủy tinh thể, dẫn đến đục thủy tinh thể.

Tia UV: Việc tiếp xúc nhiều với tia cực tím (UV) từ ánh nắng mặt trời mà không có biện pháp bảo vệ mắt có thể làm tổn thương thủy tinh thể, gia tăng nguy cơ đục thủy tinh thể.

Sử dụng thuốc lâu dài: Một số loại thuốc, chẳng hạn như corticosteroid, khi sử dụng trong thời gian dài có thể làm tăng nguy cơ mắc đục thủy tinh thể.

Ngoài ra, hút thuốc lá và sử dụng rượu bia nhiều cũng là những yếu tố làm tăng nguy cơ phát triển đục thủy tinh thể. Nhận biết và kiểm soát các yếu tố này sẽ giúp ngăn ngừa sự tiến triển của bệnh và giảm nguy cơ biến chứng nguy hiểm như mù lòa.

Uống thuốc và nhỏ mắt có chữa được đục thủy tinh thể không?

Hiện tại, chưa có loại thuốc nào có thể chữa trị hoặc ngăn chặn sự tiến triển của đục thủy tinh thể. Các loại thuốc uống hoặc nhỏ mắt không có khả năng làm trong suốt lại thủy tinh thể đã bị đục.

Hiện nay phương pháp điều trị đục thủy tinh thể hiệu quả nhất vẫn là phẫu thuật thay thủy tinh thể nhân tạo.

Phẫu thuật Phaco hay Phacoemulsification là phương pháp phẫu thuật sử dụng công nghệ tán nhuyễn thể thủy tinh bằng siêu âm để loại bỏ thủy tinh thể bị đục và thay thế bằng thủy tinh thể nhân tạo (intraocular lens – IOL).

Khám và điều trị đục thủy tinh thể tại Bệnh viện Nhân dân Gia Định

Nếu bạn nhận thấy thị lực của mình hoặc người thân có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào kể trên, hãy đến Bệnh viện Nhân dân Gia Định để được khám tầm soát đục thủy tinh thể.

Phẫu thuật đục thủy tinh thể bằng phương pháp Phaco là giải pháp hiện đại, an toàn và hiệu quả. Với thời gian phẫu thuật chỉ 5 phút/mắt, không đau và hồi phục nhanh chóng.

Đây là phương pháp tiên tiến nhất, đặc biệt an toàn cho người cao tuổi, giúp họ khôi phục thị lực và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Khi nào nên phẫu thuật đục thủy tinh thể?

Có phải ai bị đục thủy tinh thể cũng phải phẫu thuật? Trường hợp nào nên tiến hành mổ sớm? Cùng tìm hiểu 3 yếu tố quan trọng xác định trường hợp bệnh nhân nên phẫu thuật đục thủy tinh thể nhé.

Đục thuỷ tinh thể (cườm khô) là nguyên nhân hàng đầu gây nên mù lòa nếu không được chữa trị kịp thời. Bệnh lý này khiến người bệnh gặp các tình trạng chói loá, mờ sương, nhìn một vật thành hai, khó nhìn vào ban đêm … ảnh hưởng rất lớn đến đời sống, sinh hoạt hằng ngày.

Nguyên nhân của bệnh cườm khô có thể đến từ bẩm sinh, biến chứng từ các bệnh lý phổ biến như tiểu đường, béo phì, do chấn thương ảnh hưởng đến mắt, môi trường sống quá nhiều nắng, nhưng nguyên nhân phổ biến nhất vấn là do lão hóa.

Hiện tại, phẫu thuật là giải pháp duy nhất để điều trị dứt điểm cườm khô. Để biết chính xác tình trạng mắt có nên phẫu thuật hay chưa, bệnh nhân nên đặt cho mình 3 câu hỏi sau. Nếu câu trả lời là CÓ, thì hãy sắp xếp thời gian thăm khám sớm với bác sĩ để phẫu thuật cườm khô.

1/ BẠN ĐƯỢC BÁC SĨ CHUYÊN KHOA MẮT XÁC ĐỊNH MẮC BỆNH CƯỜM KHÔ?

Các triệu chứng mắt mờ, nhìn đôi, ruồi bay… có thể do một số bệnh lý mắt khác gây ra. Việc thăm khám với bác sĩ chuyên khoa Mắt sẽ giúp bệnh nhân xác định đúng bệnh đục thủy tinh thể (cườm khô), cũng như mức độ đục nhẹ hay nặng.

Ảnh minh họa các mức độ đục thủy tinh thể

2/ BẠN CÓ CẢM THẤY TÌNH TRẠNG SUY GIẢM THỊ LỰC ẢNH HƯỞNG QUÁ LỚN ĐẾN CUỘC SỐNG HÀNG NGÀY?

Theo khuyến cáo của WHO, người mắc bệnh cườm khô có thị lực ở mức 3/10 nên phẫu thuật vì thị lực suy yếu mang đến nhiều rủi ro trong sinh hoạt cá nhân và cộng đồng.

Tuy nhiên, nhiều trường hợp bệnh nhân có thị lực ở mức 7/10 hoặc 8/10 cũng cảm thấy không an tâm để tận hưởng cuộc sống, vì dễ gặp các bất tiện nguy hiểm như: không nhìn rõ khi lái xe, dễ bị té ngã, khó nhìn thấy tình huống nguy hiểm xung quanh…

Nếu bệnh nhân cảm thấy chất lượng cuộc sống bị ảnh hưởng tiêu cực thì phẫu thuật điều trị dứt điểm cườm khô sẽ là giải pháp hiệu quả.

/ BẠN ĐƯỢC BÁC SĨ KHUYẾN CÁO MỔ CƯỜM ĐỂ TRÁNH CÁC BIẾN CHỨNG VỀ MẮT?

Một số bệnh nhân có tình trạng mắt đặc biệt, bệnh lý đi kèm và được bác sĩ nhãn khoa khuyến cáo phẫu thuật cườm khô sớm để tránh các biến chứng do đứt dây chằng, chấn thương, đục phồng tăng áp, …

Hiện nay phẫu thuật Phaco phương pháp điều trị cườm khô hiệu quả và hiện đại nhất trên thế giới.

Với phương pháp này, thủy tinh thể đục sẽ được tán nhuyễn và hút ra ngoài qua 1 vết mổ rất nhỏ và thay thế bằng thủy tinh thể nhân tạo (là những thấu kính siêu nhỏ, mềm, dẻo và được làm từ vật liệu tương thích với cơ thể người).

5 ưu điểm của phẫu thuật Phaco điều trị đục thủy tinh thể:

• Thời gian phẫu thuật trung bình chỉ từ 5-10 phút.
• Vết mổ nhỏ chỉ 2-3 mm, không cần khâu mà sẽ tự lành.
• Người bệnh có thể xuất viện ngay trong ngày.
• Hồi phục thị lực sáng khoẻ, nhanh chóng.
• An toàn, thuỷ tinh thể có tính tương thích cao với mắt.