Kỹ thuật mới trong điều trị sỏi thận: Tán sỏi thận qua da bằng đường hầm nhỏ (Mini

Kỹ thuật mới trong điều trị sỏi thận: Tán sỏi thận qua da bằng đường hầm nhỏ (Mini – PCNL)

Sỏi thận là bệnh lý rất phổ biến, với kích thước đôi khi chỉ bằng đầu đinh ghim nhưng sỏi lại gây ra cơn đau nặng nề, dai dẳng cho bệnh nhân. Nhờ sự tiến bộ của khoa học kỹ thuật, trong những năm gần đây, việc điều trị sỏi tiết niệu nói chung và sỏi thận nói riêng đã có những tiến bộ vượt bậc.

Với đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm, trang thiết bị hiện đại, khoa Ngoại thận – Tiết niệu, bệnh viện Nhân dân Gia Định là một trong những đơn vị đầu tiên thực hiện kỹ thuật tán sỏi thận qua da bằng đường hầm nhỏ (Mini – PCNL: Minimal invasive percutaneous nephrolitholapaxy) bên cạnh phương pháp mổ hở lấy sỏi thận truyền thống.

Mini – PCNL là một phẫu thuật ít xâm lấn được sử dụng để loại bỏ sỏi thận. Nếu như tán sỏi thận qua da truyền thống đòi hỏi phải rạch da một đường dài thì Mini – PCNL có đường mổ nhỏ hơn rất nhiều.

1. Tán sỏi thận qua da bằng đường hầm nhỏ (Mini – PCNL) là phương pháp gì?

Tán sỏi thận qua da đường hầm nhỏ (Mini – PCNL) là một trong những phẫu thuật nội soi điều trị sỏi thận tiên tiến nhất hiện nay. Thông qua một đường hầm nhỏ 18Fr (tương đương 0,6 cm) được tạo từ hông lưng của bệnh nhân vào thận, dưới sự dẫn đường của sóng siêu âm, các bác sĩ sẽ sử dụng tia Holmium laser (laser công suất lớn) để tán nhỏ, làm sạch và đưa sỏi ra khỏi cơ thể bệnh nhân trong một lần điều trị.

2. Mini – PCNL được áp dụng trong trường hợp nào?

– Sỏi thận lớn, đặc biệt là sỏi san hô thận, có kích thước > 2 cm.

– Sỏi trong hệ thống ống góp bị tắc nghẽn hoặc thận móng ngựa.

– Sỏi liên quan đến nhiễm khuẩn cần phải làm sạch hoàn toàn.

– Sỏi thận thất bại bằng điều trị tán sỏi ngoài cơ thể với sóng xung kích (ESWL).

3. Ưu điểm của Mini – PCNL

– Ít xâm lấn: Mini – PCNL sử dụng đường rạch da ngắn, dẫn đến ít tổn thương mô hơn, ít đau và phục hồi sau mổ nhanh hơn.

– Loại bỏ sỏi hiệu quả: Phương pháp này điều trị hiệu quả các viên sỏi thận lớn (thường > 2 cm) khó xử lý bằng các phương pháp khác.

– Thời gian nằm viện ngắn: Hầu hết bệnh nhân có thể về nhà trong vòng 24 – 48 giờ sau khi thực hiện Mini – PCNL.

– Hạn chế sẹo: Đường mổ nhỏ hơn đồng nghĩa với việc ít khả năng tạo sẹo hay sẹo sau mổ nhỏ hơn.

Hình 1: Sỏi vào thận qua đường hầm vừa tạo để tán sỏi thận

Hình 2: Đường rạch da để tạo đường hầm vào thận

Hình 3: Sẹo mổ Mini – PCNL, vết sẹo nhỏ khoảng 1 cm

Hình 4: Sẹo mổ sau mổ hở lấy sỏi thận

4. So sánh Mini – PCNL với các phương pháp điều trị sỏi thận khác

– Mổ hở lấy sỏi thận:

Ưu điểm: Phẫu thuật mở cho phép tiếp cận trực tiếp đến thận, phù hợp với các trường hợp phức tạp. Tuy nhiên, phương pháp này có đường mổ lớn, thời gian phục hồi lâu hơn và đau sau mổ nhiều hơn các phương pháp khác.

Nhược điểm: Nguy cơ biến chứng cao hơn, cần nhiều thuốc giảm đau hơn, thời gian nằm viện dài hơn và sẹo rõ rệt.

– Tán sỏi ngoài cơ thể bằng sóng xung kích (ESWL):

Ưu điểm: Không xâm lấn; không cần rạch da. Sử dụng sóng xung kích để phá vỡ sỏi thành các mảnh nhỏ hơn.

Nhược điểm: Ít hiệu quả hơn đối với sỏi lớn, gây khó chịu trong quá trình điều trị và có thể cần thực hiện nhiều lần. Khi thất bại, phải chuyển qua các phương pháp điều trị sỏi khác.

– Nội soi niệu quản ống cứng/ống mềm (URS):

Ưu điểm: Ít xâm lấn; sử dụng ống soi nhỏ để lấy sỏi ra khỏi niệu quản hoặc thận.

Nhược điểm: Chỉ giới hạn ở những viên sỏi nhỏ (< 15 mm) ở vị trí dễ tiếp cận, sỏi phức tạp hoặc nằm ở vị trí khó, gần như không thể tiếp cận; nguy cơ tổn thương niệu quản; cần đặt stent JJ, chi phí điều trị cao (Nội soi ống soi mềm).

5. Quy trình thực hiện Mini – PCNL

– Siêu âm thận định vị sỏi: Xác định vị trí chọc tối ưu bên trong thận bằng hình ảnh siêu âm.

– Tạo đường hầm vào thận: Dưới sự hướng dẫn của siêu âm, chọc vào hệ thống thu thập thận.

– Nong đường hầm: Nong đường hầm vào thận vừa tạo để đưa thiết bị tán sỏi chuyên dụng vào thận.

– Tán sỏi: Sử dụng ống soi thận để quan sát và tán sỏi thận, lấy sỏi vụn bằng rọ chuyên dụng.

6. Tán sỏi qua da tại bệnh viện Nhân dân Gia Định có gì khác biệt?

– Đội ngũ bác sĩ có chuyên môn giỏi, giàu kinh nghiệm.

– Trang thiết bị hiện đại.

– Các chỉ định điều trị dựa trên cơ sở thăm khám kỹ lưỡng, tránh lạm dụng kỹ thuật và giảm thiểu tối đa tác dụng phụ cho người bệnh, biến chứng.

Tán sỏi thận qua da bằng đường hầm nhỏ (Mini – PCNL) ở khoa Ngoại thận – Tiết niệu, bệnh viện Nhân dân Gia Định không chỉ giúp điều trị hiệu quả bệnh sỏi thận mà còn làm giảm tối thiểu các biến chứng sau phẫu thuật, giúp bệnh nhân sớm trở lại cuộc sống bình thường. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả cao, bệnh nhân nên tham khảo ý kiến của bác sĩ tiết niệu để xác định phương pháp tiếp cận tốt nhất dựa trên kích thước, vị trí của sỏi và sức khỏe tổng thể của bệnh nhân. Ngoài ra, người bệnh cần thảo luận với bác sĩ về các rủi ro, lợi ích và quá trình phục hồi…

Người bệnh gặp các vấn đề về sỏi thận và cần được tư vấn, xin liên hệ:

– Phòng khám 231, lầu 2, khoa Khám bệnh: Sáng 7g – 12g và chiều 13g – 16g, từ thứ hai đến thứ sáu.

– Phòng khám 7, lầu 1, khu E: 6g – 14g, thứ hai, thứ tư đến thứ sáu.

– Phòng khám tại khoa Ngoại thận – Tiết niệu: 7g – 16g, từ thứ hai đến thứ sáu.

– Phòng khám ngoài giờ sáng thứ bảy (Phòng 231, lầu 2, khoa Khám bệnh): 6g30 – 11g30.